Informatie
De Stichting Hulpgoederen Roemenië "Garyp-Earnewâld" bestaat sinds 1993 en houdt zich hoofdzakelijk bezig met verbetering van de leefomstandigheden van inwoners in Roemenië.
In het begin werd door het organiseren van acties, geld ingezameld. Als er over voldoende geld werd beschikt, ging er geregeld een vrachtwagen vol kleding, dekens, schoolmeubelen, enz. naar verschillende dorpen in Roemenië, waar het werd uitgedeeld.
De stichting bestaat uit een kleine groep mensen met heel veel draagvlak in de Friese dorpen Garyp en Earnewâld. Ook de kerken steunen hen, daar waar zij kunnen.
Wat doen zij?
Om gerichter te kunnen werken is in 1994 het dorpje Schitu Stavnic (ongeveer 20 kilometer van de Russische grens) in Moldavië "geadopteerd".
Om structurele hulp te kunnen bieden, heeft de Stichting in 1998 300 donateurs geworven onder de bewoners van Garyp en Earnewâld.
Sinds enkele jaren gaat men jaarlijks met het geld van de donateurs en de opbrengst van acties naar Schitu Stavnic om het daar te besteden. (Wij, de mensen van de Stichting, hoeven niet meer een loods te huren voor de opslag van tweede handskleding, geen transportkosten meer te betalen). Voor de Roemeense economie is het ook beter!
We bestellen voedselpakketten in Roemenië voor elke dorpsinwoner en delen die daar onder toezicht van de schoolleiding en een tolk bij school uit. Meestal kopen we zakjes snoep voor de kinderen om ze eens per jaar lekker te verwennen. De ene keer kopen we winterjassen voor de schoolkinderen, de andere keer laarzen, sokken of ondergoed. We kopen benodigdheden voor school, zoals een telefoon met handsets, een kopieerapparaat of andere benodigdheden.
De ongeveer 425 inwoners van dit dorpje leven nu nog steeds onder slechte omstandigheden: in het dorpje zijn de paden onverhard (sinds dit voorjaar heeft de gemeente op veel paden grof grind gestort!), geen stromend water en een eentonig voedingspatroon.
De veelal grote gezinnen wonen in lemen hutten, de iets beter gesitueerden in houten woninkjes en slechts een enkeling beschikt over elektra. Na schooltijd moeten veel kinderen meewerken op het land.
Het eten is eentonig en eenzijdig. Er wordt veel maïs gegeten. Daardoor ontstaat vitaminegebrek en daardoor gezondheidsproblemen. Veel leed wordt met name door de ouderen “verzacht” met eigen gestookte alcohol. Een slecht voorbeeld voor de kinderen.
School
De stichting heeft in 1997 de bouw van een nieuwe school gerealiseerd. De school is tot stand gekomen door het houden van allerlei acties en subsidies van K.P.A. en de Wilde Ganzen.
Het gebouw bestaat uit drie leslokalen, een lerarenkamer, sanitaire voorzieningen met stromend water (d.m.v. een hydrofoor) en voorzien van verwarming: Met hout gestookte steenkachels. Toen een ongekende luxe voor de bewoners van Schitu Stavnic en omgeving!
Verder is in 1999 een schoolproject opgestart: de kinderen krijgen op school elke dag een beker melk en biscuits. Inmiddels is dit overgenomen door de onderwijsinspectie. Ze krijgen nu zelfs verse melk en brood. Ze hebben ook een koelkast waar ze de melk in bewaren.
Badhuis
Er ontstond een wens om iets te doen aan de hygiëne in het dorp. Er is geen waterleiding, dus geen stromend water. Mensen halen het water uit een van de putten in het dorp. Misschien zouden wij een badhuis kunnen bouwen, zodat de bewoners zich af en toe kunnen douchen?
Dit plan breidde zich uit met een ruimte, waar de huisarts uit een naburig dorp eens per week praktijk kon houden. Er is namelijk geen dokter in dit dorp. Vooral in de vaak strenge winters over slecht begaanbare wegen, met paard en wagen, kan dit grote problemen opleveren. Het idee kreeg steeds meer vorm.
Multifunctioneel centrum
De plannen kregen steeds meer gestalte maar er moesten wel financiën voor gevonden worden!
In 2004 is er daarom een sponsorfietstocht gehouden, welke een groot bedrag heeft opgeleverd voor de bouw van een multifunctioneel centrum. Inmiddels is ook met een subsidie van NCDO (Nationale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling en Internationale Samenwerking) voldoende geld binnen gekomen om een multifunctioneel centrum te realiseren. Er moet nog wel meer geld binnen komen om de inventaris in te richten. Daar wordt hard aan gewerkt!
Na veel vergaderingen, ook met de architect en de aannemer, de burgemeester, de schoolleiding en schoolinspectie in Roemenië, zijn we nu zover, dat de bouw van dit veel belovende complex (op hetzelfde terrein als de school) op 1 april 2008 is gestart!
Indeling van het gebouw:
- Een huisartsenpraktijk
- Een tandartspraktijk
- Ziekenkamertje (voor zieken, waar thuis geen plek voor is)
- Acht douches voor dames (meisjes) en heren (jongens)
- Twee kleuterklassen
- Cursusruimte (waar educatie kan worden gegeven voor analfabete ouders, gezondheidsvoorlichting door artsen, bibliotheek, waar cursussen kunnen worden gegeven, waar kinderen kunnen leren omgaan met computers, enz.)
- Toiletten voor artsen en leerkrachten
- Garderobes voor alle gebruikers van dit gebouw
- Installatieruimte voor houtgestookte centrale verwarming, enz.
Aanbeveling
Oldeberkoop, september 2000
Vanuit mijn persoonlijke contacten met deze actieve stichting, kan ik u garanderen dat er hier daadwerkelijk sprake is van effectieve hulp die terecht komt bij de inwonders van een straatarm dorpje in Roemenië.
Ik ben diep onder de indruk geraakt van de manier waarop de mensen achter deze stichting in goede harmonie samenwerken om de hulp zelf ter plekke te brengen en te verzorgen. Een betere garantie dat het geld goed terechtkomt is niet te geven.
Mr. Simon ter Heide
Notaris te Oldeberkoop